Czarnobyl ma jedno z najtrudniejszych losów miast. Teraz jest to praktycznie martwe miasto, które po wypadku w elektrowni jądrowej w Czarnobylu znalazło się w strefie wykluczenia. Może nie bez powodu, bo już sama nazwa miasta zawiera gorycz.
Nazwa miasta pochodzi od ukraińskiego słowa „Czarnobyl”, co oznacza piołun. W języku ukraińskim nazwa miasta brzmi „Chornobil”.
Miasto znajduje się w powiecie Iwanowskim w obwodzie kijowskim na Ukrainie. Populacja liczy około 500 osób, w tym osoby różnych narodowości. Czarnobyl znajduje się nad rzeką Prypeć w pobliżu jej zbiegu ze zbiornikiem kijowskim.
Historia miasta
Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1193 roku. Później znajduje się w kronice "Lista rosyjskich miast dalekich i bliskich" pod koniec XIV wieku. W drugiej połowie XVIII wieku Czarnobyl stał się jednym z głównych ośrodków chasydyzmu. W 1793 Czarnobyl stał się częścią Imperium Rosyjskiego. W 1898 r. miasto liczyło 10 800 osób, z czego większość stanowili Żydzi.
Ludność żydowska miasta bardzo ucierpiała w październiku 1905 r. i marcu-kwietniu 1919 r., kiedy wielu Żydów zostało obrabowanych i zabitych przez Czarną Sotnię. Po 1920 r. Czarnobyl przestał być ważnym ośrodkiem chasydyzmu. Miasto zostało zajęte w czasie I wojny światowej i było miejscem walk cywilnych. W 1921 Czarnobyl został włączony do Ukraińskiej SRR.
Czarnobyl znalazł się pod okupacją niemiecką w latach 1941-1943. W latach 70. 10 km od miasta zbudowano elektrownię atomową, która stała się pierwszą na Ukrainie. Piętnaście lat później, w 1985 roku, oddano do użytku radar pozahoryzontalny Duga, obiekt w Czarnobylu-2.
Dla Czarnobyla najstraszniejszą datą był 26 kwietnia 1986 r. Tego dnia doszło do wypadku w czwartym bloku elektrowni jądrowej. Ten wypadek był największą katastrofą w historii energetyki jądrowej.
Po rozpadzie ZSRR Czarnobyl pozostał częścią niepodległej Ukrainy.
Wypadek w Czarnobylu
Wybuch w elektrowni jądrowej w Czarnobylu, który zniszczył reaktor jądrowy, nastąpił o 1:23. W lokalu i na dachu wybuchł pożar. W wyniku awarii do środowiska przedostały się substancje promieniotwórcze, w tym izotopy uranu, jod-131 (okres półtrwania – 8 dni), cez-134 (2 lata), cez-137 (30 lat), stront- 90 (28 lat), ameryk (432 lata), pluton-239 (24110 lat).
Podczas eksplozji zginęła jedna osoba - Valery Hodemchuk, inna zmarła rano z powodu odniesionych obrażeń (Vladimir Shashenok). Następnie u 134 pracowników elektrowni jądrowej w Czarnobylu i członków zespołów ratowniczych przebywających w tym czasie na stacji zachorowało na chorobę popromienną. W ciągu następnych kilku miesięcy zginęło 28 z nich. Ponad 115 tysięcy osób zostało ewakuowanych z 30-kilometrowej strefy. Aby wyeliminować konsekwencje, zmobilizowano znaczne środki, a ponad 600 tysięcy osób uczestniczyło w usuwaniu konsekwencji.
Greenpeace i Międzynarodowa Organizacja „Lekarze Przeciw Wojnie Nuklearnej” uważają, że po wypadku wśród likwidatorów zginęły dziesiątki tysięcy osób. W Europie zarejestrowano 10 tys. przypadków deformacji u noworodków, oczekuje się 10 tys. przypadków raka tarczycy i kolejnych 50 tys.
Nadal nie ma jednej wersji katastrofy. W różnym czasie wyrażano różne opinie, począwszy od pracy personelu, która była prowadzona z naruszeniem zasad i przepisów, a skończywszy na wersji lokalnego trzęsienia ziemi.
Do tej pory wokół Czarnobyla istnieje tak zwana strefa wykluczenia o promieniu 30 km. To terytorium jest zakazane dla swobodnego dostępu, ponieważ to ona została poddana intensywnemu skażeniu długożyciowymi radionuklidami po wypadku. Na terenie strefy znajduje się kilka ewakuowanych osad: Prypeć, Czarnobyl, Nowoszepelichi, Polesskoe, Wilcza, Siewierówka, Janow i Kopaczi. W chwili obecnej teren jest stopniowo ewakuowany. Przyjeżdżają tam bezrolni rolnicy, osiedlają się w opuszczonych domach i prowadzą własne gospodarstwo.
