Czarnogóra to mały europejski kraj położony tuż nad brzegiem Morza Adriatyckiego. Pomimo stosunkowo skromnych rozmiarów, stan ten ma swój własny, charakterystyczny język.
Język czarnogórski
Czarnogóra, zwana też czasami Czarnogórą, ma swój własny język państwowy, który nazywa się czarnogórskim. Jednocześnie proces przyswajania własnego języka przez ten mały kraj wcale nie był prosty. Tak więc do 1992 roku wszyscy mieszkańcy Czarnogóry, zgodnie z obowiązującym wówczas ustawodawstwem, musieli mówić w języku serbsko-chorwackim. W 1992 roku kraj oficjalnie uznał własną formę języka serbskiego - dialekt Iekava. I dopiero w 2007 roku została uchwalona Konstytucja państwa, w której artykuł 13 poświęcony był konkretnie językowi państwowemu. W szczególności ustaliła, że język czarnogórski staje się takim od momentu uchwalenia Konstytucji.
Tak więc status państwowy tego języka został uzyskany niespełna 10 lat temu, a zatem nie ma jeszcze niektórych zasad i standardów charakterystycznych dla bardziej ugruntowanych języków. Na przykład ogólnie przyjęte standardy literackie nie zostały jeszcze ustalone w odniesieniu do języka czarnogórskiego, co jednak zapewnia swobodę twórczą pisarzom piszącym w tym języku.
Funkcje językowe
Język czarnogórski należy do grupy południowosłowiańskiej. Na piśmie używa się zarówno cyrylicy, jak i alfabetu łacińskiego, a użycie obu jest ratyfikowane w art. 13 konstytucji Czarnogóry. Pod wieloma względami ten dialekt naprawdę przypomina serbsko-chorwacki, który był wcześniej aktywnie używany w tym kraju.
Niemniej, zdaniem ekspertów z dziedziny językoznawstwa, istnieje między nimi zasadnicza różnica, która została odnotowana nawet w czasach, gdy językiem państwowym Czarnogóry był dialekt jekawski języka serbskiego. Faktem jest, że w samej Serbii i krajach, które używają jej języka do komunikacji, tak zwana „ekavitsa” została przyjęta w przeciwieństwie do „yekavitsa”, która dominuje w języku czarnogórskim.
Oznacza to, że słowa o podobnym znaczeniu w tych dwóch językach są wymawiane inaczej. Na przykład słowo „piękny” w języku serbskim jest napisane jako „lepo” i odpowiednio brzmi „lepo”. Z kolei Czarnogórcy piszą to słowo jako „lijepo” i czytają je jako „Liepo”, umieszczając w nim to samo znaczenie.
Ponadto ze względu na bliskość geograficzną krajów należących do innych grup językowych, np. Grecji i Turcji, Czarnogóra ma w swoim języku znaczną liczbę zapożyczonych słów, które weszły do leksykonu czarnogórskiego z języków tych państw. Nie bez znaczenia był również fakt, że w historii Czarnogóry był okres, kiedy była ona częścią Austro-Węgier.