Spacerując po turystycznych miejscach Paryża, trudno sobie wyobrazić, że istnieje inne podziemne miasto, intrygujące i tajemnicze. Paryżanie nazywają ten punkt orientacyjny katakumbami.
Katakumby Paryża to podziemny cmentarz (ossuarium miejskie) z licznymi tunelami, przejściami, jaskiniami. Jego początki sięgają końca XVIII wieku. Pierwotnie był to kamieniołom wapienia, który był używany do budowy miasta, w szczególności do katedry Notre Dame i Luwru. Z czasem potrzeba było coraz więcej kamieni. Pod miastem utworzyły się ogromne pustki, które doprowadziły do tego, że część ulic zapadła się w ziemię.
W mieście dojrzał inny problem. Straszne przeludnienie cmentarzy paryskich spowodowało zanieczyszczenie wody pitnej, a to przyczyniło się do rozprzestrzeniania się epidemii, chorób i znacznego pogorszenia sytuacji sanitarnej w mieście. W 1786 r. postanowiono przenieść kości z cmentarzy miejskich do opuszczonych podziemnych kamieniołomów. Wzmocniono tunele i zbudowano klatkę schodową. Do 1814 r. szczątki zmarłych sprowadzano do katakumb. Pochówki były pierwotnie tylko nagromadzeniem kości. Ale z czasem to upiorne miejsce zaczęło być wykorzystywane jako muzeum.
W czasie swojego istnienia katakumby służyły różnym celom. Podczas II wojny światowej znajdował się tu niemiecki bunkier i siedziba francuskiego ruchu oporu, a podczas zimnej wojny władze miasta przekształciły część tuneli w schron przeciwbombowy.
W 1897 roku ta duża przestrzeń została wybrana przez paryskich artystów i intelektualistów na specjalne imprezy tematyczne, co było pierwszym znakiem zainteresowania publicznego ossuarium. Tutaj przed setkami uczestników odbył się marsz żałobny Chopina.
Kostnica
Katakumby znajdują się pod Paryżem na głębokości 20 metrów, co odpowiada wysokości pięciopiętrowego budynku. Aby się tam dostać, musisz zejść spiralnymi schodami o 130 stopniach. Otwarty dla turystów teren to niewielka część ogromnego systemu podziemnych tuneli, które ciągną się przez ponad 300 km. Dziś dla turystów udostępniono 2,5 km tuneli. Niektóre przejścia są bardzo wąskie, z niskimi sufitami, zalane i łatwo się w nich zgubić. Pod ziemią jest cicho i chłodno. Schematycznie tunele pokrywają się z lokalizacją ulic Paryża. Przy wejściu kamienna płyta kostnicy głosi: „Stop! To jest królestwo umarłych”.
Przechowywane są tu szczątki około 7 milionów paryżan, w większości nienazwanych. Korytarze o długości 1,6 km składają się ze starannie ułożonych szczątków szkieletów, tablic pamiątkowych, pomników, malowideł ściennych. Kości są dezynfekowane, sortowane i układane w określone, z artystycznego punktu widzenia, kompozycje. Rząd kości tworzy wspólną ścianę o długości 780 metrów i sięgającą sufitu.
W katakumbach znajdują się szczątki tak znanych osobistości jak: Francois Rabelais, Jean de La Fontaine, Claude Perrot, a także Lavoisier, Danton i Robespierre.
Zachowała się studnia, która służyła niegdyś robotnikom kamieniołomu do przygotowywania zaprawy oraz specjalny zbiornik do zbierania wody.
W katakumbach stale prowadzone są prace konserwatorskie mające na celu ich wzmocnienie. Komisja, utworzona w 1777 roku przez króla Francji, istnieje do dziś. Monitoruje stan lochów.
Katakumby dzisiaj
Podziemny cmentarz został otwarty jako atrakcja turystyczna w 1874 roku. Istnieje kilka warunków zwiedzania katakumb, na przykład nie jest to zalecane dla osób z chorobami serca i układu oddechowego, ograniczonej sprawności ruchowej i małych dzieci.
Wśród wszystkich zabytków Paryża katakumby są jednymi z najbardziej tajemniczych i przerażających.
