Czasami nauka nie może znaleźć właściwego wyjaśnienia tajemniczych zjawisk. Stało się tak z niezwykłymi igłami śnieżnymi zwanymi penitentami lub kalgasporami. Ich osobliwością jest to, że nie topią się przez cały rok, nawet na pustyni. Uważa się, że został po raz pierwszy opisany przez Karola Darwina w marcu 1835 roku.
Penitentes to po portugalsku penitent. W tłumaczeniu z niemieckiego pojęcie „kalgaspore” ma mniej więcej to samo znaczenie, skruszony śnieg. Spiczaste szczyty przypominają białe nakrycia głowy duchownych.
Rzeczywistość i hipotezy
Podobieństwo potęguje fakt, że kalgaspory „patrzą” w jednym kierunku, na wschód. Na pustyni Atakama ta orientacja zbiegła się z kierunkiem wiatru. Mieszkańcy są pewni, że to wiatr stał się „rzeźbiarzem”.
Wszędzie widać dokładnie ten sam obraz: ścisłe ustawienie na wschód. Nauka uważa, że przyczyną nie był wiatr, ale orientacja wzdłuż równoleżników, ponieważ skruszone śniegi powstają bliżej równika. Promienie słoneczne padają tam prawie pionowo.
Obserwacje braterstwa krucjat doprowadziły do hipotezy edukacji dzięki słońcu. Śnieg topi się tylko z jednej strony. W rezultacie pojawiają się zagłębienia, odbijające światło z jednej i „podważające” przeciwną stronę.
Przykłady
Naukowcy odkryli, dlaczego śnieg nie topi się całkowicie od jasnego słońca. Zdaniem naukowców powodem była suchość powietrza, nierówności powierzchni i jej kamienistość. Stwarza to warunki do „wyostrzenia krzyża” z odbiciem światła od słońca lub parowaniem. Ze stanu stałego ciecz natychmiast przechodzi w stan gazowy, to znaczy sublimuje.
W gorącej Atakamie taki obraz wygląda bardzo imponująco: igły śnieżne wydają się wyrastać z gorącej gleby, chociaż opady są na tym obszarze niezwykle rzadkie. Jednak ze względu na obfite opady śniegu w 2011 roku pojawiły się obawy o możliwe powodzie.
Kalgaspory zwykle zajmują wiele kilometrów powierzchni, a zwykła wielkość igieł to 6 metrów. Najbardziej znaczących, trzydziestometrowych „mnichów” znaleziono na Evereście, na lodowcu Khumbu.
Naukowcy nie byli w stanie odpowiedzieć, jak przebiega proces powstawania zarośli lodowych. Zgodnie z jedną z hipotez ostry wierzchołek wytrąca wilgoć, która podczas spływania tworzy „odwrócony sopel”.
Poszukiwania trwają
Naukowcy sugerują, że na proces ma wpływ zarówno pole elektromagnetyczne, jak i promieniowanie słoneczne. Nauka zapewnia, że wiatr nie odgrywa żadnej roli, choć miejscowi są pewni czegoś przeciwnego.
Wspinacze używają kalgasporu jako rodzaju schodów ze stałymi linami na szczególnie stromych zboczach, gdzie zejście lub wejście zajmuje zbyt dużo czasu i wysiłku.
Co ciekawe, penitante zostały „odnalezione” również na innych planetach. Formacje „mnichów” znajdują się na powierzchni Europy, księżyca Jowisza, pokrytej lodową skorupą.
Ludzie częściej podziwiają tajemnicze piękno swojej rodzimej planety. Wystarczy na nim nieznane.
